16 Temmuz 2010 Cuma

YAZ GÜZELİ “OYA AĞACI”

Her yaz Oya ağacı çiçek açtığında tüm dikkatleri üzerine çeker ve meraklıları beni soru yağmuruna tutar. Ağacı ilk defa görenler hayretle adını sorar, tanıyanlar ise çok sevdikleri ağaçlarının problemlerini anlatır, sorunlarına çözüm ararlar. Bu ay sizlerle bana Oya Ağacı hakkında sorulan soruları ve cevaplarını paylaşacağım.

“Bu muhteşem ağaç nedir ve nereden satın alabilirim?”
Oya ağacı (Lagerstroemia indica), Temmuz ayında pembe, beyaz, mor ve tonlarında çiçek açan ve uzun süre çiçekli kalan, yaprakları sonbaharda kırmızı-turuncu renge dönen, kışın dökülen yapraklarının ardından ortaya çıkan muhteşem gövdesiyle adeta bir heykeli anımsatan, Uzakdoğu- Çin orijinli bir süs bitkisidir. Fidanlıklardan çeşitli yaşlarda ve büyüklükte satın alabileceğiniz Oya ağacını bahçenize her dönem dikebilirsiniz ama eğer imkanınız varsa erken ilkbaharda dikmenizi öneririm.

“Ne kadar dayanıklıdır?”
Ilıman iklimin koşullarını seven Oya ağacı sert kış şartlarına karşı da toleranslıdır. Sonbaharda aşırı sulama, derin budama ve gübrelemeden kaçınarak zayıf ve dayanıksız yeni sürgünlerin oluşmasını önler ve böylece bu zayıf sürgünlerin soğuk kış şartlarında donmasını engellemiş olursunuz. Kışın çok sert geçtiği bir bölgede yaşıyorsanız, bitkiniz yapraklarını döktükten sonra malçlama yöntemi (toprak yüzeyinin yaprak, saman, kuruot vb. malzeme ile örtülmesi) ile koruma altına alabilirsiniz.

“Benim bahçem için en uygun Oya ağacı hangisi ve bahçemde dikmek için en uygun yer neresi?”
Seçim yaparken ağacın formu, çiçek rengi ve boyutu değerlendirilmeli. Dipten çok dallı olan ya da tek bir gövdeden oluşan formları vardır. Çiçeklenme döneminde satın alırsanız istediğiniz çiçek rengini görerek herhangi bir sürpriz yaşamazsınız. Genelde yanlara doğru genişleyerek büyüdüğü için çok dar mekanlarda, sıkışık bitki gruplarının arasında, boylu ağaçların altında kullanılmamalıdır. Tek başına bir obje olarak kullanıldığı gibi grup halinde dikilerek de çarpıcı etki yaratılabilir. Bol güneş alan, göz önünde olan alanlara ve özellikle vurgulamak istediğiniz mekanların yakınlarına dikebilirsiniz.

“Oya ağacım çiçek açmıyor. Nerede yanlış yapıyorum acaba?”
Oya ağacı tüm gün güneş görmek ister. Hatta gün içinde bir saat az güneş alması bile çiçeklenmeyi riske sokabilir. Ağacınız az güneş alan bir yerdeyse, bahçenizin en çok güneş alan noktasına taşıyabilirsiniz. Bunun için Ocak ayını beklemeli ve köklerine zarar vermeden, kök çevresindeki toprağı dağıtmadan taşıma işlemini gerçekleştirmelisiniz.

“Oya ağacımı ne zaman ve nasıl budamalıyım?”
Oya ağacının budanması çok hassas bir konudur. Geçen kış kuruyan dalların temizlenmesi, hava sirkülasyonunu arttırabilmek için iç kısımlardaki ince sürgünlerin azaltılması dışında asıl önemli olan her yıl ilkbaharda sürgünlerin uç kısımlarından dengeli ve hafif bir budama yaparak çatallanmasını, daha heybetli ve dolgun bir görünüme kavuşmasını sağlayabilirsiniz. Soğuk iklimlerde asla sonbahar veya kış aylarında budama yapmayınız. Bu konuda uzman bir bahçevandan yardım alabilirsiniz ama dikkat edin budama yaptıracağım derken ağacınızdan olmayın.



“Oya ağacımın yapraklarında ve goncalarında beyaz-gri renkte toz tabakalar oluştu. Ne yapmalıyım?”
Külleme, özellikle rutubetli, havadar olmayan, gölge alanlarda oluşan bir tür mantar hastalığıdır. Bu hastalığın mücadelesinde piyasada satılan Fungisit ilaçlardan faydalanabilir, 15 günde bir ilaçlama uygulaması yaparak hastalığın üstesinden gelebilirsiniz. Problem çok ileri düzeyde ise hastalıklı yaprakları ve goncaları budayarak yok etmelisiniz.

Seyrine doyum olmayan çiçeklere sahip Oya ağacınız hakkında sormak veya bilmek istediklerinizi benimle paylaşabilir, ağacınızla aynı dili konuşabilmenin tadını siz de çıkarmaya başlayabilirsiniz.


Tuğba Terzigil
Peyzaj Mimarı