Melisanın ferahlatıcı turunçgil, rezenenin rakı sofrasını anımsatan anason, körinin uzakdoğu’yu çağrıştıran keskin baharat kokusu... Çok az türü gösterişli çiçeklere sahip olmasına rağmen, birçoğu etkileyici yeşil dokusu ve karşı konulmaz aromatik kokuları için yetiştirilmeye değer. Baharat bahçeleri, çiçek bahçelerinin verdiği keyif ile sebze bahçelerinin üretkenliğini biraraya getirir. Böylece estetik görünümlü, lezzetli ve güzel kokulu masrafsız bir koleksiyona sahip olabilirsiniz.
İyi bir baharat bahçesi oluşturmak için öncellikle ne istediğinize karar vermelisiniz. Yemeklerinize lezzet katacak bitkiler yetiştirmek mi, bahçenize estetik görünümlü baharat bitkileri ilave etmek mi? Bahçesi olmayanlar üzülmesin. Balkonunuzdaki bir saksıda da baharat bahçesi yaratabilirsiniz.
İyi bir baharat bahçesi oluşturmak için öncellikle ne istediğinize karar vermelisiniz. Yemeklerinize lezzet katacak bitkiler yetiştirmek mi, bahçenize estetik görünümlü baharat bitkileri ilave etmek mi? Bahçesi olmayanlar üzülmesin. Balkonunuzdaki bir saksıda da baharat bahçesi yaratabilirsiniz.
Yemeklerinizde kullanmak üzere baharatlar yetiştirecekseniz, mutfağınıza yakın bir alanı yada saksı kullanmayı tercih etmelisiniz. Bahçenizin bir bölümünde estetik bir baharat bahçesini çok büyük bir alan kaybı olmadan oluşturabilirsiniz. Baharatları mevcut bitkilerinizin içine yada sebze bahçenize ilave edecekseniz tür seçiminde dikkatli olmalısınız.
Baharat bahçeniz, aydınlık hatta bir miktar güneş alan, düzenli kimyasal ilaçlama yaptığınız bitkilerinizden (örn. meyve ağaçları) uzak, özellikle evcil hayvanların ulaşamayacağı, egzost gazlarına açık olmayan korunaklı yerler olmalıdır. Bitkileri dikeceğiniz toprağın süzek, mümkünse kumlu olması tercih edilmelidir. Mevcut toprağınız eski ise iyi yanmış hayvansal gübre veya organik gübre takviyesi ile zenginleştirmeniz faydalı olacaktır. Kimyasal gübreleri kesinlikle kullanmayınız.
Baharatlar sadece otsu bitkiler değildir. Tek yıllık, çok yıllık, çalı ve ağaç formlarında olabilirler.Yetiştirmek istediğiniz bitkileri tohumdan üretebileceğiniz gibi fide olarak da temin edebilirsiniz. Tohumdan üretim maydanoz, dereotu gibi geçici türler için uygun olur ancak lavanta, kekik, biberiye, defne gibi çok yıllık çalı türleri fide olarak temin edilmelidir. Dikim için bahar ayları tercih edilmelidir.
Baharat bahçenizde rahatlıkla yetiştirebileceğiniz türlerden bazıları maydanoz, nane, dereotu, kekik, köri, biberiye, iri yapraklı fesleğen, menta, frenk soğanı, mercanköşk, portakal nergizi, lavanta, lavantin, biberiye, defne, adaçayı, rezene, zencefil, limonotu, melisa, kişniş, tarhun olabilir.
Baharat bahçelerinin bakımı sanıldığı kadar zor değildir. Çok kolay hastalanmazlar. Nadiren böceklenme olabilir, böyle durumlarda 1 lt. suya bir tatlı kaşığı arapsabunu karıştırıp ya da 1 lt. suda bir avuç okaliptus yaprağını kaynatıp püskürterek doğal bir ilaçlama yapılabilir. Sulama hava şartlarına göre yeteri kadar ve periyodik olarak yapılmalıdır. Baharatların arasından çıkan yabani otların düzenli olarak temizlenmesi şarttır. Bazı baharatların (frenk soğanı, maydanoz, kekik gibi) sürgünleri biçildikçe tazelenir ve gürleşir. Bazıları ise çiçeklenme dönemlerinden sonra budanır (lavanta, lavantin gibi), bazıları ise (nane, melisa, adaçayı gibi) çiçeklenme döneminden önce kesip kurutulabilir.
Keyifle yetiştirdiğiniz baharatlarınız ile hazırlayacağınız mis kokulu salataları, lezzetli yemekleri, şifalı çayları sevdiklerinizle paylaşmayı ihmal etmeyin...
Tuğba Terzigil
Peyzaj Mimarı
Baharat bahçeniz, aydınlık hatta bir miktar güneş alan, düzenli kimyasal ilaçlama yaptığınız bitkilerinizden (örn. meyve ağaçları) uzak, özellikle evcil hayvanların ulaşamayacağı, egzost gazlarına açık olmayan korunaklı yerler olmalıdır. Bitkileri dikeceğiniz toprağın süzek, mümkünse kumlu olması tercih edilmelidir. Mevcut toprağınız eski ise iyi yanmış hayvansal gübre veya organik gübre takviyesi ile zenginleştirmeniz faydalı olacaktır. Kimyasal gübreleri kesinlikle kullanmayınız.
Baharatlar sadece otsu bitkiler değildir. Tek yıllık, çok yıllık, çalı ve ağaç formlarında olabilirler.Yetiştirmek istediğiniz bitkileri tohumdan üretebileceğiniz gibi fide olarak da temin edebilirsiniz. Tohumdan üretim maydanoz, dereotu gibi geçici türler için uygun olur ancak lavanta, kekik, biberiye, defne gibi çok yıllık çalı türleri fide olarak temin edilmelidir. Dikim için bahar ayları tercih edilmelidir.
Baharat bahçenizde rahatlıkla yetiştirebileceğiniz türlerden bazıları maydanoz, nane, dereotu, kekik, köri, biberiye, iri yapraklı fesleğen, menta, frenk soğanı, mercanköşk, portakal nergizi, lavanta, lavantin, biberiye, defne, adaçayı, rezene, zencefil, limonotu, melisa, kişniş, tarhun olabilir.
Baharat bahçelerinin bakımı sanıldığı kadar zor değildir. Çok kolay hastalanmazlar. Nadiren böceklenme olabilir, böyle durumlarda 1 lt. suya bir tatlı kaşığı arapsabunu karıştırıp ya da 1 lt. suda bir avuç okaliptus yaprağını kaynatıp püskürterek doğal bir ilaçlama yapılabilir. Sulama hava şartlarına göre yeteri kadar ve periyodik olarak yapılmalıdır. Baharatların arasından çıkan yabani otların düzenli olarak temizlenmesi şarttır. Bazı baharatların (frenk soğanı, maydanoz, kekik gibi) sürgünleri biçildikçe tazelenir ve gürleşir. Bazıları ise çiçeklenme dönemlerinden sonra budanır (lavanta, lavantin gibi), bazıları ise (nane, melisa, adaçayı gibi) çiçeklenme döneminden önce kesip kurutulabilir.
Keyifle yetiştirdiğiniz baharatlarınız ile hazırlayacağınız mis kokulu salataları, lezzetli yemekleri, şifalı çayları sevdiklerinizle paylaşmayı ihmal etmeyin...
Tuğba Terzigil
Peyzaj Mimarı
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder