Yapraklanmadan çiçek açanlar, mis gibi kokanlar… Parklarda, bahçelerde, yol kenarlarında renk cümbüşü yaratan çiçekleriyle baharın gelişini müjdeleyen bu bitkileri tanıyor musunuz?
“Yine erkenden çiçek açmışlar yazık..” diye düşünüp, yalancı bahara kanarak zamanından önce çiçek açan sonrada Mart ayının kazma kürek yaktıran soğukları başlayınca donan bitkiler için üzülenlerdenseniz size iyi bir haberim var. Sanılanın tam aksine Mimoza ve Japon ayvası tam zamanında açan çiçekleriyle baharın ilk renklerini sunan bitkilerin en çok dikkat çeken iki tanesidir.
Mimoza, hızlı büyüyen, Şubat sonu Mart başında çiçeklenen, herdem yeşil bir ağaçtır. Ilıman iklimleri seven Mimoza, sahil kesimlerinde, dere kenarlarında bolca yetişir. Tepesi çok hızlı geliştiği için çok küçük alanlara dikildiğinde ilerde sıkıntı yaratabilir. Böyle durumlarda, her yıl çiçekleri geçtikten sonra uç sürgünlerini budarsanız bitkiyi hem istediğiniz boyutta tutabilir hem de seneye daha çok çiçek vermesini sağlarsınız. Dengeli bir budama ile zayıf kılcal kökleri olan mimozanın rüzgarın etkisiyle devrilme riskini ortadan kaldırmış olursunuz. Toprak altından giden kılcal köklerin zarar görmemesi için çapalama veya havalandırma yapmamanızı öneririm. Bu kılcal köklerden yeni mimoza filizleri mutlaka çıkar. Bir yaşındaki bir filizi kışın köküyle birlikte söküp istediğiniz başka bir yere dikebilirsiniz. Güneşli ve kuytu yerleri seven Mimoza, süzek ve asitli topraklarda yetişir. Toprağınız kireçliyse eğer bir miktar kükürt serpebilir yahut asitli toprak karışımı ilave edebilirsiniz. Sarı, beyaz ve pembe renk çiçek açan mimozanın en bilinen türü gri-yeşil renkte tül gibi yapraklı ve parlak sarı renkte bol çiçekleri olan Acacia dealbata (Gümüşi akasya)’dır. Diğerlerine kıyasla soğuk iklim şartlarına dayanıklıdır. Güneyde yetişen Acacia cyanophylla (Kıbrıs akasyası) ise soğuğa toleranslı olmayan, ilkbaharda çiçek açan, uzun, ince yapraklı bir türdür. Acacia retinoides ( İzmir mimozası) ise Kıbrıs akasyasına çok benzer fakat yaprakları daha incedir. İlkbahar ve yaz döneminde açan seyrek çiçekleri uzunca süre kaldığı için çok aranılan bir türdür.
Mimoza türleri, görsel güzelliklerinin yanı sıra birçok farklı alanda kullanılırlar. Muhteşem çiçekleri kesme çiçek olarak değerlendirilir. Çiçeklenme zamanı denk geldiği için 8 Mart Dünya Kadınlar gününün sembolü olmuştur. Çarpıcı kokusu ile parfüm sanayisinde önemli yer tutar. Mimoza çiçeklerinin polenlerinden beslenen arıların ürettiği bal ise lezzeti, akışkanlığı, berraklığı ve kristalize olmaması nedeniyle tercih edilir.
Mimoza almayı düşünüyorsanız, bulunduğunuz ortamın iklim şartlarına uygun bir tür seçmenizi ve çiçeklenme döneminden önce bahçenize dikmenizi öneririm.
Bahardalı da denen Japon ayvası, Şubat – Mart aylarının kasvetli günlerinde yapraklanmadan önce dikenli dallarında çiçekler açan bir çalı türüdür. Sert iklim koşullarına ve hava kirliliğine dayanıklı olmasından dolayı büyük şehirlerdeki otoban kenarlarında, parklarda, apartman bahçelerinde çokça kullanılmaktadır. Çok kireçli toprakları sevmeyen Japon ayvası, güneşli ortamlarda daha verimlidir. Ge
nelde her ortamda yetişir, çok bakıma ihtiyaç duymaz. Bodur ve dayanıklı bir çit bitkisi alternatifi arayanlar, kışın yapraklarını dökmesinden rahatsız olmayacaklarsa dikenli dalları ve baharda açan renkli çiçekleriyle Japon ayvasından ideal bir çit oluşturabilirler. Chaenomeles japonica, Chanomeles speciosa bitkinin en yaygın olan türlerindendir. Turuncu-kırmızı, pembe, beyaz çiçekleri ve yaz sonuna doğru gelişen sarımsı meyveleri vardır. Bitkiyi çiçeklenme döneminde satın alırsanız istediğiniz rengi seçmeniz kolay olur. Aranjmanlarda kullanılan dalları, çiçekleri tam açmadan önce kesilirse uzun süre dayanır. Farklı bir hobi edinmek isteyenlere önerim, bir japon ayvası satın alın ve bonsai yapmayı deneyin.
Artık bu bahar Mimoza ve Japon Ayvalarını çiçekli gördüğünüzde boşuna üzülmek yok. Son olarak yemek yapmayı sevenlere birkaç ipucu: Mimoza’nın uç sürgünleri ve tohumları yemeklere tat katar. Japon ayvası meyveleri her ne kadar yenebilir olsa da tadı acı olduğu için genelde marmeladı ve likörü tercih edilir. Elmada bulunandan daha fazla pektin, limonda bulunandan daha fazla c vitamini ihtiva eden Japon ayvasına mutfağınızda yer açın.
Tuğba Terzigil
Peyzaj Mimarı
“Yine erkenden çiçek açmışlar yazık..” diye düşünüp, yalancı bahara kanarak zamanından önce çiçek açan sonrada Mart ayının kazma kürek yaktıran soğukları başlayınca donan bitkiler için üzülenlerdenseniz size iyi bir haberim var. Sanılanın tam aksine Mimoza ve Japon ayvası tam zamanında açan çiçekleriyle baharın ilk renklerini sunan bitkilerin en çok dikkat çeken iki tanesidir.
Mimoza, hızlı büyüyen, Şubat sonu Mart başında çiçeklenen, herdem yeşil bir ağaçtır. Ilıman iklimleri seven Mimoza, sahil kesimlerinde, dere kenarlarında bolca yetişir. Tepesi çok hızlı geliştiği için çok küçük alanlara dikildiğinde ilerde sıkıntı yaratabilir. Böyle durumlarda, her yıl çiçekleri geçtikten sonra uç sürgünlerini budarsanız bitkiyi hem istediğiniz boyutta tutabilir hem de seneye daha çok çiçek vermesini sağlarsınız. Dengeli bir budama ile zayıf kılcal kökleri olan mimozanın rüzgarın etkisiyle devrilme riskini ortadan kaldırmış olursunuz. Toprak altından giden kılcal köklerin zarar görmemesi için çapalama veya havalandırma yapmamanızı öneririm. Bu kılcal köklerden yeni mimoza filizleri mutlaka çıkar. Bir yaşındaki bir filizi kışın köküyle birlikte söküp istediğiniz başka bir yere dikebilirsiniz. Güneşli ve kuytu yerleri seven Mimoza, süzek ve asitli topraklarda yetişir. Toprağınız kireçliyse eğer bir miktar kükürt serpebilir yahut asitli toprak karışımı ilave edebilirsiniz. Sarı, beyaz ve pembe renk çiçek açan mimozanın en bilinen türü gri-yeşil renkte tül gibi yapraklı ve parlak sarı renkte bol çiçekleri olan Acacia dealbata (Gümüşi akasya)’dır. Diğerlerine kıyasla soğuk iklim şartlarına dayanıklıdır. Güneyde yetişen Acacia cyanophylla (Kıbrıs akasyası) ise soğuğa toleranslı olmayan, ilkbaharda çiçek açan, uzun, ince yapraklı bir türdür. Acacia retinoides ( İzmir mimozası) ise Kıbrıs akasyasına çok benzer fakat yaprakları daha incedir. İlkbahar ve yaz döneminde açan seyrek çiçekleri uzunca süre kaldığı için çok aranılan bir türdür.
Mimoza türleri, görsel güzelliklerinin yanı sıra birçok farklı alanda kullanılırlar. Muhteşem çiçekleri kesme çiçek olarak değerlendirilir. Çiçeklenme zamanı denk geldiği için 8 Mart Dünya Kadınlar gününün sembolü olmuştur. Çarpıcı kokusu ile parfüm sanayisinde önemli yer tutar. Mimoza çiçeklerinin polenlerinden beslenen arıların ürettiği bal ise lezzeti, akışkanlığı, berraklığı ve kristalize olmaması nedeniyle tercih edilir.
Mimoza almayı düşünüyorsanız, bulunduğunuz ortamın iklim şartlarına uygun bir tür seçmenizi ve çiçeklenme döneminden önce bahçenize dikmenizi öneririm.
Bahardalı da denen Japon ayvası, Şubat – Mart aylarının kasvetli günlerinde yapraklanmadan önce dikenli dallarında çiçekler açan bir çalı türüdür. Sert iklim koşullarına ve hava kirliliğine dayanıklı olmasından dolayı büyük şehirlerdeki otoban kenarlarında, parklarda, apartman bahçelerinde çokça kullanılmaktadır. Çok kireçli toprakları sevmeyen Japon ayvası, güneşli ortamlarda daha verimlidir. Ge
nelde her ortamda yetişir, çok bakıma ihtiyaç duymaz. Bodur ve dayanıklı bir çit bitkisi alternatifi arayanlar, kışın yapraklarını dökmesinden rahatsız olmayacaklarsa dikenli dalları ve baharda açan renkli çiçekleriyle Japon ayvasından ideal bir çit oluşturabilirler. Chaenomeles japonica, Chanomeles speciosa bitkinin en yaygın olan türlerindendir. Turuncu-kırmızı, pembe, beyaz çiçekleri ve yaz sonuna doğru gelişen sarımsı meyveleri vardır. Bitkiyi çiçeklenme döneminde satın alırsanız istediğiniz rengi seçmeniz kolay olur. Aranjmanlarda kullanılan dalları, çiçekleri tam açmadan önce kesilirse uzun süre dayanır. Farklı bir hobi edinmek isteyenlere önerim, bir japon ayvası satın alın ve bonsai yapmayı deneyin.Artık bu bahar Mimoza ve Japon Ayvalarını çiçekli gördüğünüzde boşuna üzülmek yok. Son olarak yemek yapmayı sevenlere birkaç ipucu: Mimoza’nın uç sürgünleri ve tohumları yemeklere tat katar. Japon ayvası meyveleri her ne kadar yenebilir olsa da tadı acı olduğu için genelde marmeladı ve likörü tercih edilir. Elmada bulunandan daha fazla pektin, limonda bulunandan daha fazla c vitamini ihtiva eden Japon ayvasına mutfağınızda yer açın.
Tuğba Terzigil
Peyzaj Mimarı
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder